Νεκρός για τα πάθη, ζωντανός για τον Θεό
(Μέρος Β – Νεκρός για τον κόσμο) Μια εσωτερική πορεία αυτογνωσίας και μεταμόρφωσης. Εξερευνά πώς οι θεόσδοτες αρετές διαστρέφονται σε πάθη όταν λείπει ο Θεός από το κέντρο της καρδιάς και πώς η «νέκρωση του κόσμου» δεν είναι θάνατος, αλλά θεραπεία και ανάσταση της ψυχής.
ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
“Νεκρός για τον κόσμο” δεν σημαίνει πως σταματάς να ζεις αλλά σημαίνει να σταματήσεις να αφήνεις τον κόσμο να σε κυβερνά. Στην Ορθόδοξη πνευματική γλώσσα, κόσμος είναι κάθε τρόπος ζωής, σκέψης ή επιθυμίας που κρατά τον άνθρωπο μακριά από τον Θεό και τον εγκλωβίζει στα πάθη του. Τα οποία πάθη έχουν τη δύναμη να μας καταστρέψουν ή να μας οδηγήσουν στη σωτηρία της ψυχής.
Αντίθετα μας έχουν δοθεί αρετές από τον Θεό όπως η αγάπη, η πίστη και η ένωση μαζί Του ενω εμείς τα παραμορφώσαμε σε πάθη. Η επιθυμία για αγάπη έγινε λαγνεία (η αναζήτηση σωματικής ικανοποίησης χωρίς αγάπη ή πραγματική σύνδεση με τον άλλον). Η αναγνώριση της αξίας μας ως εικόνες του Θεού έγινε υπερηφάνεια (η ψευδαίσθηση ότι είμαστε ανώτεροι και δεν χρειαζόμαστε τον Θεό). Η ευγνωμοσύνη για τα δώρα που μας χάρισε ο Θεός έγινε λαιμαργία (η υπερβολική απόλαυση και η εξάρτηση από το φαγητό, το ποτό ή άλλες απολαύσεις). Η δύναμη να υπερασπιζόμαστε το καλό και να αντιστεκόμαστε στο κακό έγινε θυμός και οργή (η επιθετικότητα και η εκδίκηση που πληγώνει τους άλλους αντί να διορθώνει το κακό). Η ανάγκη για ξεκούραση και εσωτερική γαλήνη έγινε ακηδία (η αδιαφορία για τα πνευματικά, η απώλεια νοήματος ζωής και αποθέωση επιστήμης). Μέχρι και η σωστή κρίση για την αλήθεια έγινε διαστρέβλωση ωστε να προσαρμόζεται η αλήθεια όπως βολεύει τον καθένα και τα συμφέροντα του.
Κάποιοι ίσως αναρωτηθούν: «Γιατί ο Θεός επιτρέπει τόσο κακό στον κόσμο;»
Η απάντηση βρίσκεται στην ελευθερία που μας χάρισε. Ο Θεός μας έδωσε τη δυνατότητα να επιλέγουμε το καλό ή το κακό. Εκείνος μάς έδωσε το φως, κι εμείς το μετατρέψαμε σε σκοτάδι. Μας έδωσε το καλό, κι εμείς το διαστρέψαμε σε κακό. Αλλά γιατί, θα πουν, επιτρέπει τόσοι άνθρωποι να σκοτώνονται; Ο Θεός δεν το επιτρέπει, εμείς οι ίδιοι το προκαλούμε. Όπως ο δημιουργός των αυτοκινήτων δεν φταίει αν κάποιοι οδηγοί προκαλούν δυστυχήματα, έτσι και ο Θεός δεν φταίει για τις επιλογές των ανθρώπων που αποφάσισαν να κάνουν κακό. Όλα πηγάζουν από την ελεύθερη βούληση. Αν δεν υπήρχε ελευθερία να επιλέγουμε, τότε ούτε η αγάπη μας προς τον Θεό θα είχε αξία καθώς θα ήταν εξαναγκασμός, όχι προσφορά προς εκείνον. Η τέλεια αγάπη προϋποθέτει ελευθερία, γιατί μόνο όταν ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να απομακρυνθεί, μπορεί αληθινά να επιλέξει να επιστρέψει και να μείνει κοντά στον Θεό.
Όλα ξεκίνησαν από καλές ρίζες που χάθηκαν όταν πάψαμε να έχουμε τον Θεό στο κέντρο της καρδιάς μας. Η θεραπεία και αυτόγνωση δεν είναι να αρνηθούμε τα πάθη, αλλά να τα κατανοήσουμε και να τα επαναφέρουμε σε αρετές. Η υπερηφάνεια να γίνει ταπείνωση, η λαγνεία αγάπη, η ζήλια ευγνωμοσύνη, ο θυμός δύναμη για δικαιοσύνη, και η ακηδία ειρήνη ψυχής και πίστη. Όταν τα χρησιμοποιούμε λάθος, η ψυχή μας αρρωσταίνει. Όταν όμως νεκρώνουμε τα πάθη, δεν πεθαίνουμε με κυριολεκτικό τρόπο, παρόλο που μπορεί να νιώθουμε έτσι, αλλά θεραπευόμαστε. Η “νέκρωση του κόσμου” σημαίνει να μάθεις να πεθαίνεις για τα πάθη σου, όπως ο Χριστός πέθανε στον Σταυρό και να αναστηθείς νέος άνθρωπος, οπως αναστήθηκε και ο Χριστός.